Các tật về mắt như cận thị, viễn thị, loạn thị và lão thị đều là những vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến thị lực và chất lượng cuộc sống. Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, những tật này có thể được điều trị và kiểm soát hiệu quả bằng các phương pháp phù hợp. Hãy cùng matkinhauviet tìm hiểu về các bệnh lý về mắt và cách phòng ngừa điều trị trong bài viết dưới đây.
Các tật khúc xạ là gì?
Khi mắt hoạt động bình thường ánh sáng từ các vật thể đi vào qua giác mạc, một lớp màng trong suốt bảo vệ mắt giúp bẻ cong và hội tụ ánh sáng. Ánh sáng sau đó đi qua thủy tinh thể, nơi được điều chỉnh để hội tụ chính xác trên võng mạc, có tế bào nhạy sáng chuyển đổi tín hiệu ánh sáng thành xung điện. Các xung này được truyền đến não qua dây thần kinh thị giác và được giải mã thành hình ảnh. Tật khúc xạ xảy ra khi ánh sáng không hội tụ đúng trên võng mạc, làm hình ảnh bị mờ và giảm thị lực.
1. Cận thị
Cận thị là tình trạng bệnh mắt có thể nhìn rõ vật ở gần nhưng lại khó quan sát vật ở xa. Nguyên nhân là do hình dạng nhãn cầu thay đổi, khiến tia sáng hội tụ trước võng mạc thay vì đúng trên nó. Để điều chỉnh, người cận thị thường đeo kính có thấu kính lõm giúp đưa hình ảnh về đúng vị trí trên võng mạc.
2. Viễn thị
Viễn thị là hiện tượng mắt dễ dàng quan sát các vật ở khoảng cách xa, nhưng lại gặp khó khăn khi nhìn những vật ở cự ly gần. Nguyên nhân là tia sáng từ vật gần hội tụ phía sau võng mạc. Để khắc phục các bệnh về mắt, bác sĩ kê kính hội tụ giúp hình ảnh trở lại đúng vị trí trên võng mạc, cải thiện khả năng nhìn gần.
3. Lão thị
Lão thị là hiện tượng suy giảm khả năng điều tiết mắt do lão hóa thường xuất hiện sau tuổi 40. Thủy tinh thể mất độ đàn hồi khiến mắt khó tập trung vào vật gần. Khác với viễn thị lão thị do tuổi tác gây ra.
4. Loạn thị
Loạn thị có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc kết hợp với các tật khúc xạ khác như cận thị, viễn thị. Tình trạng này làm hình ảnh trở nên mờ, méo do giác mạc có độ cong không đều. Điều trị phổ biến là dùng kính trụ, ngoài ra còn có phương pháp phẫu thuật LASIK, Laser quang đông hoặc rạch giác mạc hình nan hoa để cải thiện thị lực.
Các bệnh về mắt phổ biến
Đôi mắt của chúng ta có thể gặp phải các tật về mắt, từ các tật khúc xạ đơn giản đến những bệnh lý nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số bệnh về mắt phổ biến mà bạn nên chú ý để bảo vệ thị lực.
1. Viêm kết mạc (đau mắt đỏ)
Viêm kết mạc hay còn gọi là đau mắt đỏ, là bệnh lý mắt dễ lây lan gây đỏ ngứa và khó chịu. Bệnh xảy ra khi lớp màng mỏng trên bề mặt nhãn cầu và mí mắt bị viêm, thường do virus vi khuẩn hoặc dị ứng. Mặc dù không nguy hiểm, viêm kết mạc có thể làm gián đoạn sinh hoạt hàng ngày. Tuy nhiên, nếu vệ sinh mắt đúng cách bệnh thường tự khỏi sau 1-2 tuần mà không cần điều trị đặc biệt.
2. Tăng nhãn áp
Tăng nhãn áp là bệnh lý mắt gây tổn thương dây thần kinh thị giác, có thể dẫn đến mù vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời. Nguyên nhân gây ra các bệnh về mắt do tăng áp lực dịch lỏng trong mắt, chèn ép dây thần kinh thị giác. Bệnh thường tiến triển âm thầm mà không có triệu chứng rõ ràng, vì vậy việc khám mắt định kỳ rất quan trọng để phát hiện sớm và kiểm soát bệnh hiệu quả.
3. Thoái hóa điểm vàng
Điểm vàng hay hoàng điểm, là khu vực quan trọng trong võng mạc giúp thu nhận hình ảnh và duy trì thị lực. Đây là nơi chứa hàng triệu tế bào cảm quang giúp mắt nhận diện màu sắc và độ sắc nét của hình ảnh. Thoái hóa điểm vàng xảy ra khi các tế bào này bị tổn thương, dẫn đến suy giảm khả năng nhìn rõ chi tiết, ảnh hưởng đến các hoạt động như đọc sách và lái xe.
4. Đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể hay cườm khô là tình trạng thủy tinh thể trong mắt bị mờ đục, gây suy giảm thị lực. Bệnh này thường ảnh hưởng đến cả hai mắt nhưng không xảy ra đồng thời. Nguyên nhân gây bệnh về mắt là do lão hóa mặc dù chấn thương, bệnh lý hoặc di truyền cũng có thể là yếu tố gây bệnh.
5. Viêm màng bồ đào
Viêm màng bồ đào là tình trạng viêm bên trong mắt, gây đỏ sưng và đau. Bệnh có thể tiến triển nhanh gây tổn thương mắt nghiêm trọng nếu không điều trị kịp thời. Các triệu chứng gồm mắt đỏ, nhạy cảm với ánh sáng và đau sâu trong mắt.
6. Khô mắt – mỏi mắt
Khô mắt là tình trạng thiếu nước mắt hoặc nước mắt bốc hơi quá mức, gây tổn thương bề mặt nhãn cầu và khó chịu. Môi trường khô, khói bụi và việc dùng máy tính lâu dài có thể làm tình trạng này trầm trọng hơn. Triệu chứng bao gồm mỏi mắt, cộm, đỏ, chảy nước mắt, nhức mỏi và khó tập trung vào một đối tượng.
Các bệnh lý mắt liên quan khác
- Lẹo mắt:
Lẹo mắt là bệnh lý do tụ cầu khuẩn tấn công tuyến chân lông mi, gây sưng, ngứa và đỏ ở mi mắt. Sau vài ngày, xuất hiện khối cứng giống hạt gạo. Lẹo có ba dạng: Lẹo ngoài, lẹo trong và đa lẹo. Nguyên nhân có thể do viêm mi mắt hoặc sử dụng mỹ phẩm không vệ sinh, bệnh thường tự khỏi sau 2-3 tuần.
- Dị ứng mắt:
Dị ứng mắt là tình trạng mắt đỏ, ngứa do nhiều nguyên nhân như ánh sáng mặt trời, bụi, nước hoa, hay thực phẩm. Muốn điều trị đạt kết quả tốt, việc xác định đúng nguyên nhân gây bệnh là yếu tố then chốt. Nếu mắt đỏ và ngứa kéo dài, hãy đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết sớm
Việc nhận diện sớm các bệnh về mắt và nguyên nhân dấu hiệu là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời, từ đó bảo vệ sức khỏe đôi mắt. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp và cách nhận biết chúng.
Nguyên nhân thường gặp
Các bệnh về mắt chủ yếu xuất phát từ bốn nhóm nguyên nhân chính sau:
- Do vi khuẩn, ký sinh trùng, virus hoặc nấm: Những tác nhân này gây viêm và tổn thương các cấu trúc xung quanh mắt, dẫn đến các bệnh nhiễm trùng mắt.
- Do chấn thương vật lý: Tác động từ các chấn thương, va đập hoặc các yếu tố ngoại lực có thể gây hại cho mắt và dẫn đến các bệnh lý mắt.
- Do gen di truyền: Những bệnh về mắt như tật khúc xạ hay mù lòa, có thể xuất hiện từ khi sinh ra do yếu tố di truyền.
- Do các bệnh lý sẵn có của cơ thể: Một số bệnh về mắt có thể phát sinh từ các bệnh lý khác trong cơ thể như đau nửa đầu, cao huyết áp, hoặc đột quỵ ảnh hưởng đến thị lực.
Dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý
Một số biểu hiện cảnh báo bạn có thể đang gặp phải các tật về mắt bao gồm:
- Ngứa mắt và chảy nước mắt liên tục thường do kích ứng, dị ứng, viêm kết mạc hoặc khô mắt.
- Thị lực suy giảm, cảm giác nhìn mờ.
- Mắt bị mờ hoặc không rõ.
- Viêm mắt, đỏ và đau.
- Mắt sưng tấy và gây cảm giác khó chịu.
- Mạch máu nổi rõ trong lòng trắng mắt.
Triệu chứng nguy hiểm cần khám bác sĩ
Khi gặp các dấu hiệu bất thường ở mắt, nhiều người thường chủ quan và bỏ qua dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Sau đây là một số triệu chứng cảnh báo cần đi khám bác sĩ ngay để kịp thời chẩn đoán và điều trị:
- Đau mắt, nhìn không rõ, mỏi mắt thấy đốm đen trong tầm nhìn.
- Nhìn mờ hoặc không rõ nét.
- Mắt có màu vàng (có thể liên quan đến các bệnh lý gan).
- Thấy điểm mù hoặc khuyết tật trong tầm nhìn.
- Thị lực giảm hoặc mắt bị lệch.
- Thủy tinh thể đục, gây khó khăn khi nhìn.
Cách điều trị các tật và bệnh về mắt
Việc điều trị đúng cách các tật về mắt giúp duy trì và cải thiện thị lực lâu dài. Dưới đây là một số cách khắc phục các bệnh về mắt mà bạn có thể tham khảo để bảo vệ đôi mắt của mình.
Dùng kính hoặc kính áp tròng
Kính và kính áp tròng là các giải pháp hiệu quả để cải thiện thị lực cho người bị tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị và lão thị. Kính giúp điều chỉnh tầm nhìn bằng cách thay đổi đường đi của ánh sáng, dễ sử dụng và có nhiều loại thiết kế khác nhau. Kính áp tròng mang lại ngoại hình tự nhiên và giúp tầm nhìn rõ ràng hơn, đặc biệt khi tham gia các hoạt động thể thao.
Bạn có thể dễ dàng đặt mua kính hoặc kính áp tròng tại Cửa hàng Mắt kính Âu Việt – Địa chỉ uy tín chuyên cung cấp các sản phẩm chất lượng, an toàn cho mắt và được nhiều khách hàng tin tưởng lựa chọn.
Hướng dẫn sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng cách
Thuốc nhỏ mắt là giải pháp hiệu quả giúp điều trị các tật về mắt như làm sạch, kháng khuẩn, giảm viêm và đau. Chúng giúp loại bỏ bụi bẩn và dị vật ngăn ngừa nhiễm trùng, giảm viêm và sưng, cũng như làm dịu cơn đau mắt.
Các bước nhỏ mắt đúng cách như sau:
- Bước 1: Rửa tay sạch, lau gỉ mắt bằng bông gòn thấm nước ấm, tháo kính áp tròng nếu có.
- Bước 2: Ngửa đầu hoặc nằm xuống, kéo mi dưới để tạo “túi”.
- Bước 3: Đặt chai thuốc gần mắt và bóp nhẹ để nhỏ vào “túi” mi dưới.
- Bước 4: Nhắm mắt nhẹ nhàng 3 – 5 phút, ấn góc mắt nếu cần.
- Bước 5: Lặp lại cho mắt còn lại, chờ 15 phút nếu nhỏ nhiều loại thuốc, rồi rửa tay.
Phẫu thuật khúc xạ (LASIK, PRK…)
Phẫu thuật khúc xạ bao gồm LASIK và PRK là phương pháp điều trị hiệu quả các tật khúc xạ như cận thị, viễn thị, loạn thị và lão thị. Cả hai đều sử dụng laser để điều chỉnh giác mạc, giúp ánh sáng hội tụ chính xác trên võng mạc, cải thiện thị lực mà không cần kính hoặc kính áp tròng. LASIK là phương pháp phổ biến, trong khi PRK thường được áp dụng cho người có giác mạc mỏng.
Điều trị nội khoa – thuốc – chăm sóc tại nhà
Điều trị nội khoa bao gồm sử dụng thuốc nhỏ mắt, thuốc uống để kháng viêm, kháng khuẩn và giảm đau. Chăm sóc tại nhà như rửa mắt bằng dung dịch muối sinh lý, nghỉ ngơi hợp lý. Nếu triệu chứng không cải thiện cần thăm khám bác sĩ ngay lập tức.
Cách phòng ngừa hiệu quả
Để bảo vệ sức khỏe mắt và ngăn ngừa các tật về mắt, thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày là điều vô cùng quan trọng.
Thay đổi lối sống
Duy trì cân nặng khỏe mạnh, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày và ngừng hút thuốc sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh về mắt. Ngoài ra, khi sử dụng máy tính hoặc điện thoại lâu, hãy cho mắt nghỉ ngơi mỗi 20 phút để giảm mỏi mắt và bảo vệ sức khỏe mắt.
Chế độ dinh dưỡng tốt cho mắt
Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin A, C, E, axit béo Omega-3, Lutein và kẽm sẽ giúp nuôi dưỡng đôi mắt khỏe mạnh. Các thực phẩm như cà rốt, cá hồi, dầu đậu nành và rau lá xanh là những lựa chọn tuyệt vời để bảo vệ và cải thiện thị lực của bạn.
Vệ sinh và bảo vệ mắt đúng cách
Để bảo vệ sức khỏe mắt, hãy đeo kính mát ngay cả những ngày trời nhiều mây để tránh tia UVA và UVB. Khi chơi thể thao hoặc làm việc trong môi trường công nghiệp, đeo kính bảo vệ là rất quan trọng. Trước khi đeo kính áp tròng, hãy làm sạch kính và tuân thủ hướng dẫn vệ sinh của bác sĩ.
Giải đáp thắc mắc thường gặp
Không ít người gặp khó khăn trong việc phân biệt các tật khúc xạ và bệnh lý về mắt cũng như cách điều trị phù hợp. Sau đây sẽ là lời giải đáp những thắc mắc thường gặp, giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bệnh lý về mắt và lựa chọn hướng chăm sóc phù hợp.
Có thể chữa khỏi hoàn toàn các tật về mắt không?
Các tật về mắt như cận thị, viễn thị, loạn thị và lão thị không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể điều trị hiệu quả bằng kính hay kính áp tròng, phẫu thuật khúc xạ hoặc thuốc. Với các tật do lão hóa như đục thủy tinh thể hay thoái hóa điểm vàng, phẫu thuật và chăm sóc y tế giúp cải thiện thị lực. Kiểm tra mắt định kỳ và chăm sóc mắt là cần thiết để bảo vệ thị lực lâu dài.
Nên đeo kính hay mổ mắt?
Đeo kính là lựa chọn thuận tiện nhanh chóng và an toàn cho người mắc tật khúc xạ. Tuy nhiên, nếu muốn phẫu thuật người bệnh cần được bác sĩ chuyên khoa kiểm tra kỹ lưỡng để xác định phương pháp phù hợp. Mổ cận thường được chỉ định khi độ lệch giữa hai mắt trên 3 độ và gây lóa khi đeo kính. Trong trường hợp vừa bị lão thị vừa đục thủy tinh thể, bác sĩ sẽ tư vấn hướng điều trị phẫu thuật tối ưu.
Khi nào cần khám mắt định kỳ?
Bạn cần khám mắt định kỳ từ 3 đến 6 tháng một lần, đặc biệt nếu có các yếu tố nguy cơ như: Trên 60 tuổi, trẻ em có tật khúc xạ, tiền sử bệnh lý mắt hoặc các bệnh toàn thân như tiểu đường. Khám mắt định kỳ giúp phát hiện sớm các bệnh lý, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời, bảo vệ thị lực lâu dài.
Các tật về mắt có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng nhìn và chất lượng cuộc sống. Điều quan trọng là nhận thức và phòng ngừa sớm thông qua kiểm tra mắt định kỳ. Hãy cùng Mắt Kính Âu Việt chăm sóc đôi mắt của bạn, vì chúng chính là cửa sổ quan trọng nhất để khám phá thế giới xung quanh.
